UZASADNIENIE

Wójta Gminy Lipno do projektu uchwały w sprawie

rozpatrzenia skargi na Dyrektor Szkoły Podstawowej w Lipnie

            Podczas XXXIII Sesji Rady Gminy Lipno w dniu 4 kwietnia 2013 roku Radny Pan Rafał Spławski zgłosił wniosek formalny „aby Rada Gminy zobligowała Komisję Rewizyjną do ponownego przeanalizowania wcześniej podjętych uchwał dotyczących skarg na panie dyrektor i dotyczy to poprzednich lat”. Stwierdziłem wówczas, że jako projektodawca uchwał mogę taki projekt uchwały przygotować oszczędzając w ten sposób dodatkowej pracy Komisji Rewizyjnej. Po moim oświadczeniu Radny Pan Rafał Spławski swój wniosek wycofał.

            Niniejszy projekt uchwały jest realizacją mojego oświadczenia.

Rada Gminy Lipno w dniu 29 grudnia 2011 roku podjęła uchwałę Nr XVII/116/2011 w sprawie rozpatrzenia skargi na Dyrektor Szkoły Podstawowej w Lipnie. W uzasadnieniu uchwały zostało napisane, iż „Komisja Rewizyjna przygotowując stanowisko w sprawie skargi Pani B. N. na Panią Ewę Rosolską Dyrektor Szkoły Podstawowej w Lipnie dokonała bardzo wnikliwego rozpatrzenia skargi. Propozycję uznania skargi za zasadną oparte jest na ustaleniach:” po czym wymienione zostały w sześciu punktach tezy ustaleń. Ostatni akapit uzasadnienia zawiera stwierdzenie, że „Wójt Gminy Lipno powinien zareagować na postępowanie Pani Ewy Rosolskiej, Dyrektor Szkoły Podstawowej w Lipnie, tym bardziej, że jest to druga skarga na działanie Pani Dyrektor”.

W protokołach z posiedzeń czterech Komisji Rewizyjnej zauważa się rozbieżności nie tylko w formułowaniu wniosków przez członków Komisji ale przede wszystkim podczas przedstawiania informacji i w udzielanych odpowiedziach osób uczestniczących w posiedzeniach na tematy poruszane w skardze. Jest to zauważalne zwłaszcza przy wypowiedziach Pani B. N. w konfrontacji ze stwierdzeniami Pani Pedagog oraz Pani Wicedyrektor Szkoły. W niżej zaprezentowanych cytatach z protokołów nr 6/2011 7/2011 można zauważyć wykluczające się wypowiedzi na tematy poruszane w skardze Pani B. N.:

1) wniosek Pani Ewy Rosolskiej Dyrektor Szkoły skierowanego do Sądu Rejonowego Wydział Rodzinny i Nieletnich w Lesznie:

a) „dotyczących skierowania wniosku o ograniczenie praw rodzicielskich wobec autorki pisma, gdyż opisane w skardze fakty nie mają takich przesłanek” – z dyskusji obecnych na posiedzeniu (str. 2 protokołu nr 6/2011),

b) Pani N. „ma żal do Pani Rosolskiej, że wniosła sprawę do Sądu, gdyż nie zna powodów, jakimi się kierowała. Nikt ze Szkoły jej nie poinformował o kierowaniu takiego wniosku ani go nawet nie zasugerował. (…) radzi sobie z wychowaniem synów (…) także w domu nie ma kłopotów z synami” – stwierdzenie Pani N. (str. 3 protokołu nr 6/2011),

c) „do Sądu został skierowany wniosek o wgląd w rodzinę. Był to drugi taki wniosek – pierwszy wcześniej wystosowało Gimnazjum w Lipnie. Pani N. w rozmowie z Panią aspirant Kasińską wyraziła zgodę na takie działanie” – stwierdzenie Pani Pedagog (str. 3 protokołu nr 6/2011),

d) „P. był „zamieszany” w różne sprawy, w tym niszczenie mienia, pobicie, handel komórkami, palenie papierosów (…) aspirant Pani Marzena Kasińska zaproponowała Pani N. opiekę kuratora po to, by jej pomóc, sugerując wystosowanie wniosku do Sądu Rodzinnego w Lesznie o wgląd w rodzinę (…) „wspólne z Panią N. ustalenie o wystosowanie wniosku do Sądu po ewentualnym kolejnym udziale w drastycznym zdarzeniu na terenie Szkoły” – stwierdzenie Pani Pedagog (str. 4 protokołu nr 6/2011),

e) „prawdą jest, że rozmawiała z Panią Kasińską, jednak nie kojarzy, by wyraziła zgodę na wystosowanie wniosku do sądu o wgląd w rodzinę” – stwierdzenie Pani N. (str. 4 protokołu nr 6/2011),

f) „Pani N. uczestniczyła w spotkaniu z Panią aspirant Kasińską i wówczas wyraziła się, „że może dobrze byłoby, gdyby kurator miał wgląd w rodzinę, bo ma kłopoty”. Chciała, by ktoś jej pomógł” – stwierdzenie Pani Aldony Ginter z przytoczeniem wypowiedzi Pani N. (str. 4 protokołu nr 6/2011),

g) „istotnie tak się wyraziła, ale dodała, iż nie była to zgoda na skierowanie wniosku do Sądu” – wypowiedź Pani N. (str. 4 protokołu nr 6/2011),

h) „powołała się na dobry kontakt z P. i jego mamą oraz na ustalenia ze potkania z Panią Kasińską” – stwierdzenie Pani Matukiewicz (str. 5 protokołu nr 6/2011),

i) „sprawa jest poważna bo skarga dotyczy wniesienia wniosku o ograniczenie praw rodzicielskich (…) wg słów Pani Pedagog, Szkoła wystosowała do Sądu Rodzinnego w Lesznie wniosek o wgląd w rodzinę. A więc wniosek innej wagi” – stwierdzenie Przewodniczącego Komisji (str. 5 protokołu nr 6/2011),

j) „z relacji Pani N. – autorki skargi, nikt w Szkole nie rozmawiał z nią o sprawie skierowania wniosku do Sądu (…) Pani Pedagog (…) nie potrafiła przekonać Komisji o tym, że Szkoła miała podstawy do wystosowania wniosku do Sądu. Tutaj chodzi także o tryb postępowania w Szkole a nie o zasadność wystosowanego wniosku” – stwierdzenie Przewodniczącego Rady Gminy (str. 6 protokołu nr 6/2011),

k) „4. ani Pani Pedagog, ani Pani Wicedyrektor Szkoły Podstawowej nie potrafiły wskazać jakichkolwiek drastycznie negatywnych zachowań chłopca, a wręcz można mówić o próbach zrzucenia na niego winy za czyny niepopełnione. 5. Pani Pedagog nie przeprowadziła rozmów z chłopcem w swoim gabinecie, wiedząc o jego trudnej sytuacji rodzinnej. 6. Nie podjęto nawet prób zainteresowania się problemami tej rodziny i ewentualnego udzielenia jej pomocy” – z uzasadnienia propozycji uznania skargi za zasadną (str. 2 protokołu nr 7/2011) oraz uzasadnienia do uchwały Nr XVII/116/2011 Rady Gminy Lipno z dnia 29 grudnia 2011 roku.

2) opisana w skardze „sytuacja z kartką”:

a) „sprawa zakończyła się w sądzie. Jej syn jako zadośćuczynienie miał w formie pisemnej przeprosić nauczyciela, co uczynił. Pani Sędzina prowadząca tamtą sprawę nie dostrzegła w zachowaniu jej syna przesłanej demoralizacji” – wyjaśnienie Pani N. (str. 3 protokołu nr 6/2011,

b) „uczeń P. N. został przez Sąd uznany za zdemoralizowanego, a nie otrzymał w tej sprawie wyroku z powodu bardzo niskiego wieku – nie ukończył 12 lat” – wypowiedź Radnego Pana Andrzeja Michalskiego (str. 3 protokołu nr 7/2011),

3) kwestia dotycząca chłopca z ADHD:

a) „stwierdził kategorycznie, iż nie będą one tematem posiedzenia, nie będą omawiane ani analizowane, zostaną w całości pominięte” – wypowiedź Przewodniczącego Komisji (str. 2 protokołu nr 6/2011),

b) „analizując pismo zauważyła, iż z jego treści wyraźnie odczytuje się kwestię faworyzowania uczniów i nierównego traktowania” – stwierdzenie Komisji (str. 2 protokołu nr 6/2011),

c) „2. (pani Dyrektor) pozwala jednemu uczniowi na nieuzasadnione przebywanie w jej gabinecie i przysłuchiwanie się rozmowom z innymi nauczycielami. Należałoby tu zachować szczególną ostrożność, gdyż Pani Dyrektor wiedziała o chorobie chłopca. Takie zachowanie jest wyjątkowo niestosowne” – uzasadnienie propozycji uznania skargi za zasadną (str. 2 protokołu nr 7/2011),

d) „2. Komisja uznaje za niedopuszczalne, aby uczeń przebywał w gabinecie Pani Dyrektor oraz przysłuchiwał się rozmowom prowadzonym w jego obecności na temat innych dzieci. Wiedząc, że uczeń ten ma zdiagnozowaną chorobę, takie zachowanie należy uznać za wyjątkowo niestosowane” – z uzasadnienia do uchwały Nr XVII/116/2011 Rady Gminy Lipno z dnia 29 grudnia 2011 roku.

Poddając rewizji dokonane wyżej ustalenia należy przede wszystkim stwierdzić, iż zgodnie z art. 572 Kodeksu postępowania cywilnego, każdy komu znane są zdarzenia uzasadniające wszczęcie postępowania w sprawach rodzinnych i opiekuńczych, obowiązany jest powiadomić sąd opiekuńczy. Obowiązek ów ciąży m.in. na placówkach oświatowych (art. 572 § 2 Kpc).

Jak stwierdził Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 28 kwietnia 2000 roku (II CKN 452/00) ograniczenie władzy rodzicielskiej nie stanowi środka represji w stosunku do rodziców lecz jest środkiem ochrony zagrożonego dobra dziecka. Jego celem jest ochrona dziecka a równocześnie niesienie pomocy rodzicom, którzy z powodu trudności wychowawczych czy życiowych nie radzą sobie należycie z realizacją tego celu.

Z kolei art. 109 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego uzależnia ograniczenie władzy rodzicielskiej od przesłanki zagrożenia dziecka. Ingerencja sądu na tej podstawie nie jest natomiast zależna od tego, czy zagrożenie dobra dziecka zostało spowodowane zawinionym działaniem rodziców i nie ma represyjnego charakteru. Celem ograniczenia władzy rodzicielskiej jest ochrona dziecka, lecz także niesienie pomocy rodzicom dla właściwego wykonywania tej władzy.

Pamiętać także należy, że Komisja Rewizyjna w oparciu o § 96 ust. 1 Statutu Gminy Lipno może korzystać z porad, opinii i ekspertyz osób posiadających wiedzę fachową w zakresie związanym z przedmiotem jej działania. Gdyby Komisja Rewizyjna zasięgnęła opinii osoby posiadającej wiedzę fachową, wówczas uzyskałaby informację, iż każdy kto kieruje do Sądu Rodzinnego wniosek o wgląd w rodzinę uruchamia procedurę wszczęcia postępowania o ograniczenie praw rodzicielskich. Jak zostało wskazane wyżej, ingerencja Sądu Rodzinnego nie stanowi środka represji w stosunku do rodziców lecz jest środkiem ochrony zagrożonego dziecka.

Z cytowanych zapisów protokołów nr 6/2011 i 7/2011 należy wskazać następujące wątpliwości oraz sprzeczności związane z tematyką poruszaną w skardze Pani B. N.:

Ad. 1a – jeżeli opisane w skardze fakty nie miały przesłanek skierowania wniosku o ograniczenie praw rodzicielskich, to Komisja Rewizyjna wnikliwie analizując treść skargi powinna uznać skargę za niezasadną,

Ad. 1b – wypowiedź Pani N. pozostaje w sprzeczności z jej wypowiedziami cytowanymi w pkt. 1e, 1f, 1g, - co powinno dać Komisji podstawę do uznania skargi za niezasadną,

Ad. 1c, 1d, 1h – Pani Pedagog wyraźnie stwierdziła, iż P. miał problemy z zachowaniem na terenie Szkoły wymieniając kilka przykładów; aspirant Pani Marzena Kasińska zaproponowała Pani N. opiekę kuratora; Pani N. wyraziła zgodę na skierowanie wniosku do Sądu – wypowiedzi Pani Marii Matukiewicz, posiadającej wymagane prawem kwalifikacje do zajmowania stanowiska pedagoga szkolnego w sposób czytelny i zrozumiały wskazały, że Szkoła zastosowała przewidziane prawem środki ochrony zagrożonego dobra dziecka, co powinno dać Komisji podstawę do uznania skargi za niezasadną,

Ad. 1i – wg cytowanych wcześniej przepisów prawa wniosek o wgląd w rodzinę skierowany do Sądu Rodzinnego wszczyna procedurę ograniczenia praw rodzicielskich, o czym członkowie Komisji Rewizyjnej mogliby się dowiedzieć zasięgając opinii specjalisty,

Ad. 1j – występuje sprzeczność pomiędzy stwierdzeniem Przewodniczącego Rady Gminy z wypowiedziami Pani Marii Matukiewicz, Pani Aldony Ginter oraz Pani N. cytowanymi w pkt. 1c, 1d, 1f, 1g. Pani N. potwierdziła, że w rozmowie z aspirant Panią Marzeną Kasińską powiedziała „że może dobrze byłoby, gdyby kurator miał wgląd w rodzinę, bo ma kłopoty”. Ponadto Pani Pedagog wskazała jakie negatywne zachowania przejawiał w szkole  uczeń P. N. (patrz 1.d) natomiast nie powinien obarczać jej tym, że nie potrafiła „przekonać” Komisji czy Szkoła miała podstawy do wystosowania wniosku do Sądu. Stwierdzenie Pana Przewodniczącego „tutaj chodzi także o tryb postępowania w Szkole a nie o zasadność wystosowanego wniosku” pozostawiam bez komentarza,

Ad. 1k  - cytowane zapisy trzech punktów uzasadnienia do projektu uchwały należy pozostawić bez komentarza. Ich treść jest oparta tylko o wybrane wypowiedzi Pani N. natomiast nie w oparciu o cały zgromadzony w sprawie materiał,

Ad. 2a. występuje wyraźna sprzeczność pomiędzy wypowiedzią Pani N. a zacytowaną wypowiedzią Radnego Pana Andrzeja Michalskiego,

Ad. 3a i 3b – cytowane stwierdzenia wzajemnie się wykluczają,

Ad. 3c i 3d – pomiędzy uzasadnieniem propozycji uznania skargi za zasadną a uzasadnieniem do uchwały występują różnice i wyraźny brak konsekwencji z wypowiedzią Przewodniczącego Komisji, że kwestia chłopca z orzeczeniem ADHD nie będzie omawiana ani analizowana, zostanie w całości pominięta. Tak się nie stało, a wręcz odwrotnie poprzez nadinterpretację i arogancję przy stwierdzeniu, że uczeń „przysłuchiwał się rozmowom prowadzonym w jego obecności na temat innych dzieci”, co w ogóle w treści skargi Pani B. N. nie zostało napisane, postawiono zarówno choremu uczniowi jak i Pani Dyrektor Ewie Rosolskiej kłamliwy zarzut.

            Rozpatrując powtórnie uchwałę Nr XVII/116/2011 Rady Gminy Lipno trzeba także mieć na uwadze wyniki kontroli doraźnej w Szkole Podstawowej w Lipnie dokonanej w związku z pismem Wójta Gminy Lipno z dnia 30 września 2011 roku wnoszącym o „sprawdzenie organizacji pracy pedagoga szkolnego w Szkole Podstawowej w Lipnie” przeprowadzonej przez wizytatorów Kuratorium Oświaty w Poznaniu Delegatura w Lesznie w terminie 11 i 18 października 2011 roku.

W protokole kontroli doraźnej zostało napisane, że „dnia 27 kwietnia 2011 roku szkoła wystąpiła do Sądu Rejonowego w Lesznie z wnioskiem o wgląd w sytuację rodzinną ucznia klasy VI P. N. Wniosek podpisany został przez dyrektora szkoły, Panią Ewę Rosolską. Powodem wystąpienia z ww wnioskiem były liczne agresywne zachowania ze strony P., wobec innych uczniów.

Żaden z przedstawianych przez szkołę dokumentów w tej sprawie nie potwierdza, że szkoła wystąpiła do Sądu z wnioskiem o ograniczenie władzy rodzicielskiej wobec rodziców wspomnianego ucznia. Należy zaznaczyć, iż przed wystąpieniem z powyższym wnioskiem były podejmowane wobec P. N. liczne działania zapobiegawcze (wielokrotne rozmowy pedagoga i wychowawcy klasy z uczniem, kontakt rodziców z przedstawicielami Policji na terenie szkoły). Z uwagi na fakt, iż powyższe działania nie przynosiły oczekiwanych rezultatów, szkoła postanowiła wystąpić do Sądu z prośbą o wgląd w sytuację rodzinną P. i pomoc w rozwiązaniu problemu niewłaściwego zachowania ucznia. Zdaniem dyrektora i pedagoga powyższe działania szkoły wobec P. N. były akceptowane przez rodziców”.

Kontrolujący nie stwierdzili nieprawidłowości w zakresie objętym kontrolą i nie wydali żadnych zaleceń.

Jakkolwiek Komisja Rewizyjna Rady Gminy Lipno rozpatrywała skargę Pani B. N. na Dyrektor Szkoły Podstawowej Panią Ewę Rosolską powinna mieć na uwadze, że przy rozpatrywaniu skarg organy jednostek samorządu terytorialnego zobowiązana była do stosowania obowiązujących w tym względzie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego. Odpowiednie stosowanie przepisów Kpa nie może być jednak dowolne i prowadzić do odrzucenia podstawowych zasad procedury administracyjnej, a w szczególności zasady dążenia do ustalenia prawdy obiektywnej.

Postanowienia art. 7 Kpa obligują organ administracji do podejmowania wszelkich kroków niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli. Z kolei art. 77 § 1 Kpa zobowiązuje organ administracji do wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia całego materiału dowodowego, natomiast art. 107 § 3 Kpa wskazuje jakie elementy powinno zawierać uzasadnienie – wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowody, na których się oparł oraz przyczyny, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej (z rozstrzygnięć nadzorczych Wojewody Podlaskiego z dnia 21.01.2008r. NK.II.BG.0911-7/08 oraz z dnia 11.12.2008r. NK.II.AŁ.0911-185/08).

Uwzględniając powyższe należy zwrócić uwagę również na to, że zarówno Komisja Rewizyjna jak Przewodniczący Rady oraz Wójt Gminy i jego zastępca wskazywali na konieczność rozpatrywania skargi tylko w części z pominięciem niektórych kwestii zawartych w skardze i stanowiących jej istotną część. Wybiórcze traktowanie przez Komisję argumentów podnoszonych w skardze wskazuje na tendencyjne podchodzenie do rozpatrzenia tej skargi co nie ma nic wspólnego z dążeniem do ustalenia prawdy obiektywnej.

Wobec wszystkich przytoczonych wyżej faktów i stwierdzonych okoliczności należy uznać, iż skarga Pani B. N. na Dyrektor Szkoły Podstawowej w Lipnie jest niezasadna.